فرآیند پخت آجر (قسمت ششم)
فرآیند پخت آجر (قسمت ششم)
طرح‌های مختلف کوره
انواع جدید کوره هوفمان
افزایش مصرف آجر سفال در کشورهای صنعتی نیاز به کوره‌های بزرگ‌تر از طرح اولیه هوفمان را ایجاد نموده است.بنابراین ، به دلایل زیر در کوره‌های مدور اولیه اصلاحات و تغییراتی وارد گردید:
- افزایش سطح اتاقک‌های کوره ، بنای ساختمان بیشتری را در بین آنها و دودکش اصلی موردنیاز می‌سازد.
- بزرگ‌تر شدن قطر کوره و ازدیاد طول کانال‌های فرعی، هزینه قابل‌توجهی را به همراه دارد و عملکرد کوره را بسیار پیچیده می‌کند.
- شکل مدور کوره برای بعضی مناطق مناسب نیست
- تونل‌های طویل‌تر ازنظر انتقال حرارت اتلافی مناسب‌ترند، درحالی‌که در کوره‌های مدور افزایش طول تونل موجب افزایش قطر کوره می‌شود.
بدین ترتیب ، با توجه به نکات اشاره‌شده ، طرح اولیه هوفمان به‌صورت کوره‌های بیضوی تحول یافت.در طرح جدید ، کوره دارای دیوارهای مستقیم طویل و چند اتاقک قوسی در دو سر آن هست.نحوه عملکرد این کوره نیز دقیقاً نظیر نوع مدور است با این تفاوت که کوره‌های جدید هوفمان به علت طرح خاص بیضوی آن ، اتاقک بیشتری دارند.
به‌طور خلاصه عملیات کوره شامل مراحل زیر است:
- هم‌زمان با تخلیه آجر پخته از طریق ورودی اتاقک شماره 2 ، از ورودی اتاقک شماره‌های 1 ، 2 و 16 که باز هستند هوای تازه به داخل کوره جریان می‌یابد.
- در اتاقک‌های 3 تا 6 ، آجرهای پخته‌شده خنک می‌گردند و درنتیجه دمای هوا زیاد می‌شود.
- این هوای داغ برای احتراق تدریجی در سه اتاقک سه‌بعدی، یعنی شماره‌های 7، 8 و 9 استفاده می‌گردد.
- براثر مکش دودکش اصلی کوره، گازهای حاصل از احتراق در اتاقک‌های 10تا 13 جریان می‌یابند و آجررا گرم می‌کنند.
- در انتها اتاقک 13 ، گاز احتراق از کوره خارج می‌شود.
در این نوع کوره هوا برای خشک‌کردن آجر سفال خام به حد کافی گرم نیست.در صورت وجود رطوبت زیاد در آجر امکان ضایع شدن آنها براثر تقطیر بخار حاصل به‌صورت های مختلف نظیر نرم شدن آجرها، ایجاد ترک‌های سطحی و شوره زدن وجود خواهد داشت.می‌توان برای حل این مشکل با ایجاد کانال‌های ترک‌های سطحی و شوره زدن وجود خواهد داشت.می‌توان برای حل این مشکل با ایجاد کانال‌های ثانویه مرتبط با تمام اتاقک‌ها از حرارت گازهای حاصل از احتراق استفاده نمود.می‌توان با نصب دریچه‌هایی روی کانال‌های ثانویه ، مانند کانال‌های فرعی مرتبط با دودکش در صورت لزوم جریان هوای گرم را به داخل بعضی اتاقک‌ها متوقف ساخت.به‌طوری‌که در کوره ملاحظه می‌شود بخشی از هوای گرم تازه براثر مکش دودکش اصلی وارد اتاقک‌های 3 و 4 (محتوی آجرهای داغ) می‌شود پس از کسب حرارت بیشتر و عبور از ناحیه وسط کوره به اتاقک‌های 14 و 15 (محتوی آجرهای مرطوب) وارد می‌شود.بدین ترتیب ، آجرهای مرطوب به‌وسیله هوای گرم و پاکیزه و عاری از هرگونه آلودگی حاصل از احتراق خشک می‌شوند.دودکش ، هوای ورودی به اتاقک‌های 14 و 15 را می‌مکد و از کوره خارج می‌کند.در این مدت آجر خام را در اتاقک 16 می‌چینند.
ظرفیت تولیدی روزانه اکثر کوره‌های هوفمان تقریباً بیشتر از 25 هزار آجر است که در مقایسه با کوره‌های موردنظر در این کتاب بسیار زیاد است.باوجوداین ، کوره‌های با ظرفیت تولید تنها 2 هزار آجر در روز ساخته‌شده است.یک کوره هوفمان را با ظرفیت حدود 10 هزار آجر در روز نشان می‌دهد که با بلوک‌های رسی مجوف پرشده است.سوخت مصرفی این کوره به‌جای زغال‌سنگ هیزم است.می‌توان به‌جای هیزم از خاک‌اره به‌عنوان سوخت استفاده می‌کنند.
همان‌گونه که در بخش قبل گفته شد ، مقدار مصرف سوخت کوره‌های هوفمان بیضوی به شرایط کوره و شیوه عمل آن بستگی دارد که حدوداً به ازای هر هزار عدد آجر ، 5 هزار مگا ژول تخمین زده می‌شود.
