حمل آجر و سوخت کوره آجرپزی
حمل آجر و سوخت کوره آجرپزی
حمل آجر به کوره
در صورت وجود هماهنگی و توازن در حمل آجر (خام، خشک و پخته ) و استفاده از وسایل مناسب در نیروی کار، صرفه‌جویی قابل‌توجهی خواهد شد.علاوه بر این ، وسایل حمل مناسب تأثیر زیادی در تسهیل انجام دادن کار خواهد داست.برای حمل خاک می‌توان از یک ذنبه ساده قابل‌حمل توسط دو نفر استفاده کرد.فرقون وسیله حمل دیگری است که به‌ویژه در فضایی‌های محدود مانند کوره‌های با ساختمان مدور بسیار مفیدی است.طول فرقون کوتاه است و چرخ آن کاملاً در زیر بار مستقر می‌گردد.وضعیت تعادلی فرقون به‌تناسب قد کارگر حمل‌کننده تنظیم می‌شود به‌طوری‌که بار کمتری به دست وی وارد شود و آجر سفال ها به جلو نلغزند.
سوخت کوره آجرپزی
با توجه به قیمت زیاد و کمبود بسیاری از مواد انرژی‌زا دستیابی به کارایی مطلوب نقش در تولید آجر سفال دارد.در جدول زیر انرژی لازم برای هر یک از انواع کوره‌هایی که در بخش قبلی تشریح گردید مقایسه شده‌اند.البته مقادیر ارائه‌شده تخمینی بیش نیست و مقادیر انرژی واقعی مصرفی بسته به‌اندازه کوره ، اندازه آجر ، نوع رس، دمای احتراق ، شرایط کوره و مهارت سرپرست تولید ممکن است انحراف زیادی از این مقادیر داشته باشد.ارزش حرارتی هیزم، زغال‌سنگ و نفت به ترتیب 16 هزار، 27 هزار و 44 مگا ژول در هر تن هست.
پرانتز در دور بعضی ارقام در جدول زیر نشان‌دهنده نامناسب بودن نوع سوخت و کوره است.
مواقعی که هیزم به‌عنوان سوخت مصرف می‌شود لازم است به‌جای درخت‌های بریده‌شده، درخت تازه کاسه شود.در بعضی نقاط منابع غنی هیزم در دسترس است، مثلاً پس از سپری شدن مدت بهره‌دهی درخت کائوچو که ممکن است 30 سال یا بیشتر از کاشت آن گذشته باشد ، چوب این نوع درختان منبع ارزنده‌ای برای سوخت خواهد بود.بوته‌هایی صحرایی منابع قابل‌توجهی به شمار می‌روند.از طریق بوته چینی در یک سال از هر کیلومتر صحرا می‌توان تا 125 تن هیزم به دست آورد.
علاوه بر هیزم، زغال‌سنگ و نفت مواد سوختی بسیاری وجود دارد که می‌توانند در آجرپزی مورداستفاده قرار گیرند.انواع سوخت گازی چه گاز طبیعی و چه گازهای حاصل از فرآیندهای خاص مانند گاز حاصل از فضولات گیاهی و یا حاصل از فرآیند اضمحلال بیولوژیکی معروف به بیوگاز را می‌توان در مشعل‌های ساده کوره‌های آجرپزی مصرف نمود.
می‌توان فضولات و ضایعات کشاورزی را نیز به‌عنوان سوخت محسوب کرد.ازجمله این مواد خاک‌اره و شلتوک برنج در پاکستان در کوره‌های بول سوزانیده می‌شود.براثر سوختن مواد در کوره مقدار قابل‌توجهی خاکستر جمع می کردد، مثلاً 18 تا 22 درصد وزن شلتوک برنج خاکستر می‌شود.در کوره‌های بول ممکن است خاکستر کف آن را سیاه کند ازاین‌رو زغال‌سنگ را بدون سوخت‌های گیاهی، مثل شلتوک برنج مصرف می‌کنند.ازجمله مواد دیگری که به‌عنوان سوخت مورد تجربه قرار می‌گیرد پوسته بادام‌زمینی، پوسته دانه قهوه، پوشال غلات و کاه است. می‌توان این مواد را در کوره‌های تک پخت و یا در کوره‌های هوفمان، بول و یا هابلا سوزاند.در بسیاری مواقع فضای موردنظر برای گرم کردن بسیار بزرگ هست.سوزاندن ضایعات یادشده در کوره‌های دارای پنجره شبکه‌ای در ناحیه تغذیه سوخت به‌راحتی امکان‌پذیر نیست ، ازاین‌رو، در چنین مواردی ممکن است تنها بخشی از سوخت را تشکیل دهند.در سودان از فضولات حیوانات نیز به‌عنوان سوخت استفاده می‌شود.
می‌توان فضولات را علاوه بر سوزاندن مستقیم با خاک رس به میزان 5 تا 10 درصد وزنی مخلوط نمود.باوجودآنکه این روش عملاً امکان‌پذیر است ، آجرهای حاصل از آن پوک و ضعیف خواهند بود.
می‌توان فضولات را علاوه بر سوزاندن مستقیم با خاک رس به میزان 5 تا 10 درصد وزنی مخلوط نمود.باوجودآنکه این روش عملاً امکان‌پذیر است، آجرهای حاصل از آن پوک و ضعیف خواهند بود.
علاوه بر مواد یادشده ، کوشش‌هایی برای مصرف ضایعات صنعتی همچون تایرهای کهنه و مستعمل ، روغن‌سوخته موتور ، خاکستر ، جوش زغال‌سنگ ، خاکسترهای حاصل از نیروگاه‌های زغال‌سنگی و ضایعات حاصل از فرآیند شستشوی زغال‌سنگ به‌عنوان سوخت در کوره‌های آجرپزی وجود داشته است.
می‌توان در یک کوره، مناسب‌ترین میزان سرعت جریان هوا برای تأمین بهترین کارایی سوخت رابویژه اگر ثبت اطلاعات به‌خوبی انجام‌شده باشد، به‌طوری تجربی تعیین نمود.احتراق کامل سوخت نیازمند وجود هوای کافی است.هرچند، هوای زیاد مضر خواهد بود و کوره را خنک خواهد کرد.
به‌طورکلی، بهترین نحو مصرف سوخت در کوره‌های پیوسته با عملکرد صحیح، زمانی مطلوب است که همراه با آن ضایعات نیز استفاده‌شده باشد.ازنظر مصرف سوخت، کوره‌های بزرگ‌تر باصرفه‌تر هستند اما انرژی زیاد لازم برای حمل آجر در یک کوره بزرگ ممکن است این امتیاز وبرتری را بی‌اثر نماید.
