فرآیند پخت آجر (قسمت هفتم)

فرآیند پخت آجر (قسمت هفتم)

طرح‌های مختلف کوره

کوره بول

بخش اعظم هزینه ساختمان کوره هوفمان صرف ایجاد تونل های طویل قوسی و دودکش و کانال ها و دریچه های مربوط می شود.با توجه به این موضوع ، در سال 1876 میلادی یک مهندس انگلیسی به نام وبول طرح کوره بدون قوس را پیشنهاد نمود.

کوره بول می تواند مانند کوره هوفمان به دو صورت مدور و بیضوی ساخته شود.هر دو نوع کوره به طور گسترده در شبه قاره هند مورد استفاده قرار گرفته است.در این جا به اختصار ساختمان کوره بول تشریح می گردد.

در زمین خشکی که در مسیر سیل نباشد خندقی به عمق تقریبا 2 تا 2.5 متر و عرض 6 متر حفر می شود.می توان از خاک حاصل از حفاری برای تهیه مخلوط قالب گیری استفاده کرد.در صورتی که خاک گودال به حد کافی خشک نباشد می توان به حفاری تا نصف عمق ذکر شده ادامه داد و خاک حاصل را در حصار گودال انباشت.ایجاد دیواری از آجر سفال در محیط داخل گودال از ریزش خاک به درون آن جلوگیری می کند.گودال پیوسته بوده و طول آن تقریبا 120 متر است.کوره در حال کار از آجر سفال پر می باشد.در حالی که آتش در تمام نواحی دور کوره پیشروی می کند ، آجرهای پخته و خنک شده تخلیه و آجرهای خام درون کوره چیده می شوند.گازهای حاصل از احتراق پخته و خنک شده تخلیه و آجرهای خام درون کوره چیده می شوند.گازهای حاصل از احتراق از طریق دودکش فلزی متحرک به ارتفاع 16 متر به خارج کوره هدایت می گردند.دودکش دارای پایه های نسبتا پهنی است و روی سوراخ های تهویه کوره قابل نصب است.برای جلوگیری از سقوط دودکش معمولا آنها را با طناب مهار می کنند.حمل نمونه دودکش با 6 کارگر امکان پذیر است. نحوه سوخت رسانی به کوره که در آن زغال سنگ به اندازه ذرات کوچک تر از 1.5 سانتیمتر به وسیله بیلچه از طریق سوراخ های آهنی قابل تعویض میان آجر در حال پخت ریخته می شود.انسداد سوراخ ها توسط دریچه های آهنی از خروج هوای گرم جلوگیری می کند.

در عملیات کوره بول ، آجر خام باید به نحوی چیده شوند که هوای کافی از میان آنها جریان یابد و فضای کافی برای قرار دادن و احتراق مواد سوختنی و جمع آوری خاکستر حاصل وجود داشته باشد.همچنین لازم است آجر چیده شده از پایداری و مصونیت کافی برخوردار باشند.به طوری که آجر چینی نشان می دهد در ارتفاعات مختلف به تانوب پیوستگی هایی بین ستون های جداگانه آجر برقرار می شود.در منابع موجود نحوه احتراق و طرح های استاندارد این نوع کوره ها رائه شده است.

از جمله تغییراتی که در جهت بهبود عملکرد کوره های بول داده شده ، تعبیه چند کانال فرعی ، از گودال کوره است به گونه ای که دودکش اصلی می تواند به جای نصب روی آجر چیده شده ، روی ریل مستقر در فضای میانی کوره حرکت نماید.یکی از مشکلات این کوره زنگ زدگی دودکش فلزی پس از چند ماه است.به همین دلیل در طرح بعضی از کوره ها دودکش های آجری دائمی در نظر گرفته می شود.

کوره های بول بسیار بزرگ بوده و ظرفیت معمول آن حدود 28 هزار قالب آجر در روز است.می توان با باریک تر نمودن گودال کوره ، این رقم را به 14 هزار تقلیل داد.کاهش طول گودال کوره نیز صادق است.کوره بول برای شرایط جوی خشک بسیار مناسب است.عمده ترین امتیاز آن هزینه های اولیه کم برای ایجاد ساختمان کوره است.

مصرف انرژی این نوع کوره بسیار کمتر از کوره‌های تک پخت و غیر پیوسته است ، به‌طوری‌که برای تولید هر هزار قالب آجر ، تنها 4500 مگاژول حرارت مصرف می‌شود .حدود 70 درصد از آجرهای به‌دست‌آمده درجه‌یک و بقیه باکیفیت پایین ترند.