خشککردن آجر در زیر طاق
خشککردن آجر در زیر طاق
بعضی مواقع فرآیندهای قالبگیری و خشککردن و در صورت امکان فرآیند پخت در یک فضای مسقف انجام میگیرد.در واحدهای کوچک آجر سفال سازی احداث چنین سقفی امکانپذیر است و عمدهترین هزینه از بین اقلام مختلف هست.ممکن است فقط ناحیه خشککردن آجر را مسقف نمود که در این حال هزینه کمتری در بر خواهد داشت و مرحله خشککردن نیز بهتر انجام خواهد شد.
استفاده از قفسهبندی، حجم موردنیاز برای خشککردن را کاهش میدهد.میتوان آجرهای نرم و تازه از قالب درآمده را در طبقات به ارتفاع یک آجر قرارداد تا خشک شوند.بدین ترتیب ، از ضایعات به میزان فراوان ای کاسته میشود.آجرهای مستقر در کناره سقف بیشتر تحت تأثیر تابش مستقیم آفتاب ، هوای خشک و باد قرار میگیرند و درنتیجه خشک شدن سریعتر انجام میگیرد و ممکن است ترکهایی در آنها ظاهر گردد.در چنین شرایطی لازم است اطراف محوطه پردههایی آویزان کنند.پس از چند روز که آجرها تا حدودی سفت شدند باید برگردانیده شوند تا بهطور یکنواخت خشک گردند.
وجود پردهدر جوانب قفسه ، کنترل فرآیند خشک شدن آجر سفال را آسانتر میکند.میتوان از پردههای پلاستیکی ، پارچهای ، فلزی ، حصیری استفاده کرد.پردهای که بتوان آن را لوله کرد و در بالای سقف قرارداد مناسبتر است.پردهها از اصابت قطرات باران به آجرها، از تابش مستقیم آفتاب و جریان ناهنجاری باد جلوگیری میکنند و رطوبت محوطه را یکنواخت میسازند.در صورت کم بودن سرعت خشک شدن میتوان پرده را بالا زد.
جانپناههای کمهزینه و مناسبی برای خشککردن آجر وجود دارند.سقف جانپناه با ارتفاع مناسبی برای رفتوآمد افراد بر روی تیرهای چوبی قرارگرفته است.در اینجا از نوعی پرده ابتدایی برای استفاده طولانی و مکرر استفاده میشود.قفسه از تختههای چوبی متکی به آجرهای پخته تشکیلشده است و ازنظر ایمنی نبایستی لرزش و نوسان داشته باشد.
انقباض آجر
وقوع پدیده انقباض در فرآوردههای رسی ، مانند آجر در هنگام خشک شدن اجتنابناپذیر است.هر چه سرعت خشک شدن آجر کمتر باشد تنشهای کمتری در آن ایجاد میگردد.این موضوع مهمترین نکتهای است که در فرآیند خشککردن باید بدان توجه شود.تنش کمتر ترکهای کمتری را درآجرایجاد خواهد کرد.انقباض خطی تا 7 درصد اشکالی در مراحل بعدی تولید به وجود نمیآورد.البته در صورت وجود دقت کتفی در مرحله خشککردن و با بعضی انواع رس تا 10 درصد ، انقباض خطی نیز قابلقبول است.
میتوان مسائل ناشی از انقباض را با کاهش درصد رس در مخلوط و افزایش نسبت ماسه و خاک آجر در آن تعدیل نمود.آجر پس از انقباض کامل ، کاملاً خشک نبوده و مقداری رطوبت در آن باقی خواهد ماند.قبل از آماده شدن آجرها برای پخت در کوره باید فرآیند خشک شدن ادامه یابد.