کاشی لعابی | آجر لعابی

در قدیم لوله های لعابی فاضل آب از خاک رس مخصوص ساخته میشد و اکنون قالب ریزی لوله های فاضل آب با ماشین صورت میگیرد سپس لوله ها را خشک نموده و در کوره قرار می دهند و به تدریج حرارت کوره را بالا میبرند تا خوب پخته و مقاوم از کار در آیند و در درجه حرارت معینی مقداری نمک کوبیده نشده در آتش کوره می ریزند که در نتیجه نمک ذوب شده با سیلیس خاک رس ترکیب گشته و تشکیل نمک سدیم می دهد که مانند شیشه است و روی لوله فاضل آب را به صورت لعاب میپوشانند .اتصالات فاضلاب نیز شبیه لوله ها ساخته میشوند و در تقاطع لوله ها بکار میروند ولی اکنون لوله از چدن پلیکا و ایرانیت و سیمان تهیه میشوند که برای فاضل آب مناسب تر است.

کاشی معرق :

قبل از آن که صنعت رنگ آمیزی کاشی ترقی نماید و قبل از آنکه بتواند در یک قطعه کاشی از رنگ های مختلف استفاده نمایند برای تولید گل ها و نقش های رنگی کاشی های رنگی مختلف را با اره های مخصوص مانند اره مویی بریده و آن ها را پهلوی هم قرار می دادند تا مثلا شکل یک درخت بدست آید.بدین طریق که برگ را از کاشی سبز رنگ به شکل برگ می بریدند و گل را از کاشی سرخ رنگ و ساقه  را از کاشی به رنگ قهوه ای درست می کردند آن گاه آنها را کنار یکدیگر قرار داده و پشت آن را قالب گیری نموده و بوسیله دوغاب گچ در محل خود محکم می نمودند و آن گاه آن را به قطعات کوچک قابل حمل تقسیم کرده و و در محلی که باید نصب گردد و از قبل آماده شده بود.به صورت تابلویی نصب می نمودند به این عمل معرق کاری میگفتند نمونه معرق کاری دوران صفویه در اصفهان از شاهکارهای هنری معرق کاری با کاشی می باشد.مانند معرق کاری های مسجد شیخ لطف الله ولی در اواخر دوران قاجاریه و حتی تا سال های 1320 به این هنر توجه نشده و رفته رفته به فراموشی سپرده می شد ولی از آن سال به بعد معماران و هنرمدان به فکر احیاء این هنر اصیل ایران افتاده و رفته رفته موجب رشد آن گردیدند و اکنون نیز در بعضی از ساختمان های گران قیمت از کاشی معرق کاری استفاده می گردد.