آجر قم

آجر

واژه آجر که ریشه عربی دارد در زبان فارسی آجور و آگور و زبان افغانی زاو گفته می شود.

کاخ ها در گدشته با آجر فشاری تولید می گردید ه اند ، قدمت این نوع آجر ها به هفت هزار سال پیش باز می گردد و بناهای مستحکمی از جمله کاخ ها ، عبادتگاهها و مساجد با این نوع آجر ساخته می شده اند.

این صنعت دستی طی سالها جای خود را با خط تولید ماشینی و کوره ها آجر پزی جایگزین کرده است.هم اکنون کارخانه های زیادی به تولید آجر با روش های مختلف و جهت مصارف مختلف تاسیس گردیده است.

دسته بندی آجر بر اساس نوع خاک:

1. آجر نسوز
2. آجر شیل
3. آجر رسی

آجر ها بر اساس کاربرد و شیوه تولید نیز دسته بندی می گردند.

قم

شهر قم یکی از شهرهای صنعتی ایران که در مرکز ایران و در شاهراه مواصلاتی ایران واقع‌شده است ، شهر قم طبق نظر باستان شناسان هزاران سال قدمت دارد و میزبان تجمعات انسان‌ها بوده است. در قدیم انسان‌های اولیه که شروع به ساخت خانه نموده‌اند خانه‌های خود را با خشت گلی ساختن یکی از شهرهای که خانه‌ای خشتی در آن شروع به ساخت شد شهر قم بوده که هنوز بقایای خانه‌های خشتی قدیمی در حومه شهر قم وجود دارد و بعدها این خانه‌ها به خانه‌های آجری تبدیل شدند و شهر قم را به یکی از قطب‌های تولید آجر دست‌ساز تبدیل نمود .روش تولید آجرهای سنتی  در قدیم به این‌گونه است که خشت‌هایی برای تولید خانه تولید می‌شده و در بعضی مواقع خشت‌های خام را در مجاورت آتش و یا منقل‌های قرار داده می‌شده که نتیجه آن استحکام بیشتر آن بوده است بعدازآن حرارت دادن خشت‌های خام آرام‌آرام شروع شد و صنعت آجر سازی در پی این قضیه رواج پیدا کرد و به یک صنعت تبدیل گردید.شهر قم با قدمت ده‌هزارساله خود یکی از شهرهای مهم تولید آجر در ایام قدیم بوده که و  هم‌اکنون نیز تأمین‌کننده آجرهای سنتی در ایران هست .اکنون آجرهای سنتی قم به این‌گونه تهیه می‌گردد که ابتدا خاک را با آب مخلوط نموده و گل حاصله را چندین ماه نگه‌داشته تا گل برآید، سپس کارگران گل‌ها را در قالب‌های ریخته و با استفاده از کاردک گل اضافی را از روی قالب می‌تراشیدند و سپس قالب که پر از گل بوده را روی زمین صاف و مسطح برمی‌گردانند وخشت گلی خشک می‌گردد..سپس خشت‌های خشک‌شده را درون کوره‌هایی که مثل یک چاه بزرگ است و حدوداً از قطر 30 الی 100 متر است قرار می‌دهد.این کوره‌ها دارای یک زیرزمین هست که از آن برای ریختن هیزم در قدیم والان زغال‌سنگ استفاده می‌شود.هرکدام از این کوره‌ها بر اساس ابعاد دارای ظرفیت خاصی می‌باشند مثلاً کوره‌های قطر 50 متر تقریباً دویست هزار قالب آجر و یا کوره‌های با قطر یک‌صد متر حدود چهارصد هزار قالب در این کوره‌ها چیده می‌شوند.با توجه به رشد صنعت آجر سازی قم پیشرفت خود را معطوف به آجرهای سنتی نموده است.آجرهای سنتی اغلب برای بناهای سنتی استفاده می‌گردد. سایزهای مرسوم برای آجرهای سنتی 5*10*20 هست.

قم یکی از کلانشهرهای ایران است که در شاهراه شمال و جنوب قرار گرفته است .آرامگاه دختر هفتمین امام شیعیان در قم قرار دارد .

شهر قم از لحاظ اقتصادی یکی از شهرهای مهم تولیدی ایران است ، مخصوصا از لحاظ مصالح ساختمانی جایگاه ویژه ای دارد.این شهر در زمینه گچ یکی از شهرهای تولیدی گچ می باشد که علاوه بر تامین احتیاج مازاد ، به سایر شهرها نیز صادر می کند، قم در زمینه تولید آجر از نوع آجر سنتی ، در کشور پیشگام و سرآمد است و تولیدات آجر سنتی این شهر به تمامی نقاط کشورارسال می گردد.

در زمینه تولیدات آجرههای مدرن و آجر نسوز یکی از کارخانه های مهم به نام آجر آذرخش در این شهر واقع گردیده است.