انواع سنگ

قاعدتا هرگاه دوام سنگ در مقابل برش و سائش برای ما رضایت بخش باشد می توانیم آن را نیز کافی فرض نمائیم.

دوام سنگ

در عمل سنگهائی که در ساختمان به کار می روند تحت تاتیر عوامل شیمیائی و مکانیکی قرار دارند.

مهمترین عوامل شیمیائی موجود عبارتند از اسید کربنیک و اسید سولفوریک که در اثر سوختن ذغال سنگ و گازهای سوختنی و غیره ایجاد می شوند و این عناصر موجود سنگهای ساختمان را تحت تاثیر و مورد حمله قرار می دهند.

سنگهای سیلیسی با دوامترین و سنگهای اهکی کم دوامترین سنگها در مقابل این عناصر می باشند هر گاه اسیدهای نامبرده سنگها را تحت تاثیر قرار دهند سنگ از هم پاشیده خواهد شد و اگر دانه های سنگ و رگه های آن را تحت تاثیر قرار دهند باعث ایجاد سوراخهای زیادی در سنگ گردیده سنگ به شکل متخلخل با خلل و فرج زیاد در خواهد آمد.

تنها آزمایش مطمئن برای پی بردن به دوام سنگ قرار دادن آن به مدت مدیدی تحت تاثیر شرایطی است که در عمل برای سنگ به وجود می آید.

مهمترین عوامل مکانیکی که سنگهای ساختمان را تحت تاثیر قرار می دهند عبارتند از:

1. اصطحکاک در مقابل تراش و سائیدگی
2. فشار خرد کننده ناشی از تحمل ون
3. باد و باران و تغییرات درجه حرارت هوا خصوصا نزدیک در صفر درجه سانتیگراد

در اثر اصطحکاک و فشار خرد کننده در سنگها به خصوص در سنگهای تزئینی که گوشه های تیز سنگها تحت تاثیر باد و باران قرار می گیرد مشاهده می شود.

نتایج تغییر درجه حرارت به خصوص در آب و هوای معتدل موقعی که یخبندان سنگها را در هم خرد می کند و نیز در مواقع حریق که سنگهای داغ به وسیله آب سرد خیس می شود مشاهده می شوند که در شرایط معمولی به ترتیب سنگها از نقطه نظر دوام بدین ترتیب قرار است.

انواع سنگ

• سنگ ماسه ای

• سنگ گرانیت

• سنگ مرمر

• سنگ آهک معمولی

• سنگ ماسه ای متخلخل

حفاظت سنگ

برای حفاظت سنگهای طبیعی در مقابل باد و باران و تغییر درجه حرارت باید آنها را مانند چوب از یک قشر غیر قابل نفوذ پوشاند.موادی که برای این منظور به کار برده می شوند عبارتند از : رنگ ، روغن ، بزرک جوشانده شده ، پارافین مذاب ، مخلوطی از سولفات دوپتاس و آلومینیم و صابون نیمه جامد که در آب حل شده باشد و بعضی از مواد شیمیائی مخصوص نیز وجود دارد که به صورت مایع روی سنگها را با آنها پوشانده در نتیجه نمک محلولی از خود باقی و درون خلل و فرج سنگ را پر می کنند.

استخراج سنگ

هرگاه مهندسی ناگریز شود که سنگهای مورد نیاز را از معدن جدیدی استخراج کند بایستی توجه خاصی مبذول دارد تا آسانترین و ارزانترین طریق را برای آوردن و حمل و نقل به کار ببرد و نیز مسائل ایمنی کارکنان معدن را در اولویت بشناسد.

برای حفر تونل در صورت امکان بهتر است که دهانه تونل در دامنه تپه سنگی قرار داشته باشد و تونلی که به داخل معدن راه دارد باشیب خیلی کم انتخاب شود تا حمل و نقل سنگها به وسیله چهارپایان و جرثقیل و تریلر و واگنهای مخصوص به سهولت انجام گیرد.

معمولا سنگهای نزدیک سطح زمین به مرغوبیت سنگهای درونی نمی باشد و به این لحاظ مورد استفاده قرار نمی دهند.مواد منفجره ای که برای انفجار معادن سنگ به کار می رود معمولا از نوع (دینامیت با فیلتر) می باشد که سنگها را کمتر ترک می دهد، زیرا در اثر ترک از مقاومت سنگها کاسته می شود.

عمل چال زدن یا سوراخ کردن معادن به وسیله مته دستی با کمپرسور طویل یا مته مکانیکی با هوای تحت فشار انجام می شود.

آزمایش سنگها

سنگهای ساختمانی به دو طریق آزمایش می شوند.

1. آزمایش شیمیائی سنگ ها
2. آزمایش مکانیکی سنگ ها

آزمایش شیمیائی سنگ ها

مواد ترکیب شده سنگ را معلوم نموده و نشان داده خواهد شد سنگ تحت شرایط فشاری که در ساختمان به آن وارد می شود چه تاثیر و تغییری در آن بوجود خواهد آمد در هر کار و هر محل سنگ مناسبی مصرف خواهد شد.

آزمایش مکانیکی و فیزیکی سنگ

1. درجه جذب رطوبت سنگ
2. وضع سنگ پس از قرار گرفتن در هوای صفر تا 5 درجه زیر صفر
3. درجه و وضع آن پس از حریق یا در شهرهای گرم تا 50 درجه بالای صفر
4. مقاومت آن را با ضربه زدن در مقابل خرد شدن معلوم می نمایند.

آزمایش قابلیت جذب آب سنگ

این آزمایش بدین ترتیب انجام می پذیرد.

ابتداء سنگ را در کوره حرارت داده و خشک می کنند و پس از سنجش وزن ، سنگ مدت مدیدی در آب فرو می برند سپس آن را از آب بیرون آورده و سطح خارجی آن را خشک می کنند و مجددا نمونه را وزن می نمایند تفاوت وزن نمونه قبل از خیس کردن و بعد از ان حساب کرده با توجه به آب جذب شده قابلیت و اندازه جذب آب را مشخص می کنند.

آزمایش مقاومت سنگ در مقابل یخبندان

این تست به این نحو صورت می گیرد ابتدا نمونه را چندین مرتبه خوب در آب خیس کرده و سپس آن را به درجه یخبندان رسانده و دوباره گرم می نمایند سپس نمونه را وزن کرده و وزن مقداری از آن را که در اثر تغییر درجه حرارت خرد شده است بدست می آورند.