انواع خاک
خاک چیست؟
خاکها موادی هستند که روی زمین را می پوشانند و از ترکیب مواد معدنی از جمله خورده سنگ ها ، شن و ماسه ، رس ، لای و لجن و مواد آلی مانند لاشه گیاهان و جانوران و حتی ذرات کانیانی تشکیل شده و گیاهان می توانند بر روی آن رشد کنند.
بیشتر ...در سالهای دور خاک به عنوان ماده بی ارزش به شمار می آمدند ولی در سالهای بعد توسط داکوچائف دانشمند روسی مورد مطالعه قرار گرفت و به آن ارزش بخشیده شد.خاکها بوسیله آب و باد و فعالیت های انسانی فرسوده میگردد و بعدا فرآیند فرسودگی سنگ مجددا انجام میگیرد و خاک مجددا احیا می گردد.خاکها از سه قسمت جامد و مایع و گاز تشکیل شده است.
انواع خاک
خاک انواع مختلفی دارد که بر اساس ترکیب این مواد ذکر شده و بافت آن ومیزان آب موجود در خاک در شرایط مختلف متفاوت می باشد.تفاوت خاکها در صنعت کشاورزی اهمیت پیدا می کند و مهمترین مسئله در این زمینه دانه های خاک می باشد که مورد توجه است.هر چه دانه های خاک ریزتر باشد میزان آب موجود در آن بیشتر و در نتیجه این خاک برای کارهای کشاورزی مناسب و برای کارهای ساختمان سازی نا مناسب می باشد.
افراد مختلف تصور مختلفی از خاک بر اساس کاربرد خود دارند :
- مهندس عمران : خاک را به عنوان مصالح برای زیر ساخت بناها و جاده ها نگاه میکنند.
- مهندس معدن : خاک را مهد معادن و کانی های مختلف میدانند و نگاهشان این است که باید خاکبرداری انجام گیرد تا به منابع گرانبها دسترسی پیدا کنند.
- مهندس طراح : از خاک به عنوان مهد رویش چمن و گل و گیاه یاد می کند.
- مهندس کشاورزی : از خاک به عنوان مکانی برای رویش گل و گیاه یاد می گردد.
خصوصیات خاک :
خاکها دارای سه خصوصیت زیر می باشد :
- خصوصیات فیزیکی : خاکها در این خصوصیات دارای مواد زیر می باشند :
- دانستیه و تخلخل
- بافت
- ساختمان
- رنگ
- نکهداری و چگونگی حرکت آب در خاک
هر چند تمامی این خصوصیات مربوط به ذات خود خاک می باشد و قابل تغییر نمی باشد ولی انسان تلاش خود را برای تغییر آن به کار گرفته ، و توانسته یک سری تغییرات را برای حاصلخیزی خاک انجام دهند.
- خصوصیات شیمیایی : خصوصیات شیمیایی خاک به خصوصیات شیمیایی مواد معدنی تشکیل دهنده آن بر میگردد.واکنش های شیمیایی به واکنش هایی گفته می شود که مواد با هم مخلوط شده و ماده جدید به وجود آمده از نظر ماهیتی با مواد قبلی کاملا متفاوت می باشد.مواد ها در حین واکش شیمیایی یا انرژی گرفته و یا انرژی آزاد می نمایند.فهم شیمی خاک در حاصلخیزی خاک اثر زیادی دارند ، چگونگی شکسته شدن سنگها و تشکیل خاک جدید در ایجاد خاک جدید اثر زیادی دارند.
- خصوصیات بیولوژیکی: منظور از بیولوژیکی خاک همان مواد زنده موجود در خاک می باشند.باکتری ها ، قارچ ها ، کرم ها ، حشرات ، پستانداران و جوندگان کوچک موجود در خاک است و همین موجودات در حاصلخیزی خاک اثر زیادی دارند.
لایه های خاک :
- لایه O : بالاترین لایه خاک می باشد که از آشغال و مواد آلی انسانی که تجزیه شده تشکیل می گردد.
- لایه: A این لایه که به خاک سطحی مشهور می باشد محل رویش بذرهای گیاهان است .
- لایه : E این لایه دارای رنگ روشن می باشد که به وسیله باد و باران شسته می شود ، ترکیبات این لایه بیشتر شن ، ماسه و لجن آبی رنگ تشکیل شده است .
- لایه : Bاین لایه که به خاک زیر معروف می باشد ، این لایه شامل ترکیبات لجن و رسوبات معدنی است ، مواد معدنی موجود در این لایه شامل : آهن ، آلومینیم و کربنات کلسیم می باشد .
- لایه C: این لایه شامل سنگ پوشش و یا ریگولیت است.این لایه حاوی سنگ بستر می باشد که هیچ گیاهی نمیتواند به آن نفوذ نماید.مواد آلی در این لایه به وفور یافت می گردد.
- لایه : R زیرین ترین لایه می باشد که به آن لایه سنگ بستر گفته می شود.
